Z wizytą u sąsiadki

Siadasz przy komputerze z kubkiem herbaty i ciastkiem (o mnie tu mowa!) i rozmyślasz o kolejnej destynacji. Krótkie wyjazdy oznaczają zazwyczaj jeden z europejskich krajów, miasto/region, które można zobaczyć w kilka dni, czasem nawet krócej. I zaufajcie, Bratysława nie przychodzi na myśl od razu, a dlaczego? Bo to przecież tylko Słowacja. Mały kraj, o którym mało też wiemy i nie do końca nas to interesuje. I to właśnie jest błąd. Bo jest to nie tylko, a AŻ Słowacja, miejsce, gdzie historia ma ogromne znaczenie, a jedzenie jest tak cholernie dobre, że jesz do takiego momentu, że nie jesteś w stanie się ruszać (coś jak u mamy na święta). I właśnie dlatego dzisiaj obalę kilka stereotypów i przedstawię nasze doświadczenia z wizyty u sąsiadki.

Tak naprawdę ciężko jest stwierdzić z czym Bratysława się kojarzy. Wielu z nas nawet nie wie, że jest to stolica Słowacji, kraju położonego tuż za naszą południową granicą. Dziś zacznę więc nieco inaczej, od kilku informacji prosto z encyklopedii.

Republika Słowacka jest to całkiem mały kraj położony w Europie środkowej. Jej powierzchnia to zaledwie 49 035 km², co daje 128. miejsce na świecie. Od 1 stycznia 1993 roku jest krajem samodzielnym, wcześniej była częścią Czechosłowacji. Położona na terenie typowo górskim, aż 61% jej powierzchni zajmują wyżyny oraz liczne pasma górskie, głownie Karpaty.

Na Słowacji (podobno wersja „w Słowacji” staje się także coraz bardziej popularna, ja jednak pokieruję się tradycją) mówi się, o dziwo, w języku słowackim, który wbrew pozorom różni się nieco od czeskiego, jednak są wzajemnie zrozumiałe (polski też jest). I w tym momencie muszę serdecznie pozdrowić moją koleżankę Denisę, z którą chętnie porównujemy nasze języki i, mówiąc szczerze, mamy przy tym niezły ubaw.

Jak już wcześniej wspomniałam, stolicą Słowacji jest Bratysława, do której postanowiliśmy się udać przy okazji naszej wyprawy do Wiednia. Jest to miasto położone nad Dunajem, a ciekawostką jest, że jest jedyną stolicą na świecie graniczącą z dwoma państwami, wcześniej wspomnianą Austrią oraz Węgrami.

No to w drogę!

Po wylądowaniu na lotnisku w stolicy Austrii wsiedliśmy w autobus Slovak Lines, by po godzinie wysiąść już w centrum Bratysławy. Jest to miasto tak kameralne, że tak na dobrą sprawę mapa była nam niemalże zupełnie zbędna, ale to przecież zaleta! Wszędzie jest blisko i nie można się zgubić, czyli coś, co lubimy najbardziej. I co najważniejsze: całe miasto można zwiedzić na piechotę!

A oto właśnie panorama Bratysławy zrobiona w drodze na zamek. Mimo dość przykrej, pochmurnej pogody, spodobało nam się to miasto. Ma ono w sobie coś przyciągającego, może to ludzie, którzy są tacy “swoi”, a może trochę wspólnej historii, bo przecież więcej nas ze Słowacją łączy niż dzieli. Lekko zaśnieżone ulice, drzewa zupełnie bez liści i ludzie zmęczeni chłodem, pospiesznie maszerujący do swoich domów. Czy nie tak właśnie wygląda każde polskie miasto na przełomie lutego i marca?

Zwiedzanie zaczęliśmy oczywiście od starego miasta, a dokładniej mówiąc, od ciepłej kawy z ciastkiem na rozgrzewkę. Po krótkim spacerze ulicami Bratysławy zgodnie stwierdziliśmy, że jest tu dość sporo pomników, głównie z brązu. Jednym z ciekawszych i chyba najpopularniejszych jest Čumil, czyli przyjazny kanalarz wychylający się z włazu. Jest on częścią projektu rewitalizacji starego miasta, zamontowany został w 1997 roku i cieszy się ogromną popularnością. Co ciekawe, Čumil nie jest to pomnik kogoś znanego, niczego nie symbolizuje, miał być jedynie ciekawym punktem na mapie Bratysławy i z tego, co zaobserwowaliśmy, pomysł się udał.

Kiedy dotarliśmy do Hlavné Námestie, czyli głównego placu w Bratysławie, jeszcze bardziej poczuliśmy się jak w domu. Piękne, kolorowe kamienice i ratusz są mieszanką kilku stylów architektonicznych, ale dla nas, typowych laików w tej materii, były po prostu obiektami cieszącymi oko. Bardzo ważnym zabytkiem jest także Katedra św. Marcina, położona przy ulicy Staromiejskiej. Przez 300 lat była miejscem koronacji monarchów węgierskich. Do 1850 roku odbyło się tam aż 11 koronacji królów i 8 królowych,  w tym np. Marii Teresy. Za czasów komunistycznych tuż przy katedrze wybudowano drogę dwupasmową, która naruszyła konstrukcję budynku, a jezdnia właściwie styka się z jej murami.

Burzliwa historia zamku

Po obejrzeniu katedry udaliśmy się w stronę najważniejszego zabytku miasta: Zamku Bratysławskiego. Wyobraźcie sobie, że warowne budowle na wzgórzu, gdzie teraz jest zamek właściwy istniały już w starożytności! Wzgórze to stanowiło swego rodzaju akropol dla położonej nieopodal osady celtyckiej. Następnie powstał tu zamek z kamienia, by po latach stać się szkołą katolicką a potem, w 1802 powstały tam koszary. W 1811 roku budowla została niemalże doszczętnie zniszczona przez pożar wzniecony przez wojsko napoleońskie. Po burzliwej historii, w latach 50 XX w. zamek został odbudowany w formie, którą możemy podziwiać do teraz.

Pora na divadlo!

Kto na Słowacji nie był – polecam! Choćby ze względu na czytanie szyldów na ulicach. Niemalże wszystkie nazwy wydają się zabawne, moją ulubioną jest oczywiście DIVADLO, czyli teatr. Sam budynek teatru jest całkiem ciekawy, wybudowany w stylu eklektycznym. Bardzo długo grano tam sztuki jedynie w języku czeskim, dopiero po 1920 roku Słowacy doczekali się spektakli we własnym języku. Powodów było wiele: brak słowackich scenariuszy, aktorów i śpiewaków. Nieopodal teatru znaleźć można także Monument Zwycięstwa upamiętniający wyzwolenie Czechosłowacji przez Armię Czerwoną.

Spodek w Bratysławie?

Nieco inny niż ten w Katowicach, wznoszący się na wysokość 84 m jest najnowszym symbolem stolicy Słowacji. Jest częścią Mostu Słowackiego Powstania Narodowego (SNP) nad Dunajem, mieści restaurację na 430 osób. Wybudowany został w latach 1967 – 1972 i łączy centrum Bratysławy z mieszkaniową dzielnicą Petržalka.

Kofola? A cóż to takiego?

A na koniec jak zawsze zostawiam wisienkę na torcie, czyli słowackie jedzenie. Jest to kolejny kraj, który serwuje moje ulubione dania: pierogi, knedle, łazanki… Wybraliśmy się do polecanego przez kilkoro znajomych Slovak Pub, gdzie wypiliśmy tamtejsze piwo i spróbowaliśmy tradycyjnej kuchni. Porcje ogromne, cena niska: czego chcieć więcej? Ucztę zaczęliśmy oczywiście od lokalnego piwa i Kofoli, czyli czechosłowackiego odpowiednika coca-coli z dodatkiem cytryny. A jedzenie? Fantastyczne. Podstawą kuchni słowackiej są ziemniaki, kapusta i mleko w każdej formie. My mieliśmy okazję spróbować ich narodową potrawę, czyli bryndzové halušky: kluseczki ziemniaczane z bryndzą, a także strapaczki – wersja z kapustą i skwarkami. Nie obyło się oczywiście bez pierogów z bryndzą oraz tradycyjnego kapuśniaku. Nie-bo w gę-bie!

Wiele jest powodów, żeby wybrać się na Słowację. Mimo tego, że jest to malutki kraj, my zwiedziliśmy tylko jego część. Następnym razem zostaniemy na dłużej i chętnie połazimy po słowackich Tatrach i zobaczymy wiele innych ciekawych regionów. Bo podróżne nie zawsze muszą być dalekie i długie, czasami warto zajrzeć, co interesującego może nam pokazać i opowiedzieć najbliższy sąsiad. Wiele nas ze Słowacją łączy i bardzo to doceniliśmy podczas wyjazdu do Bratysławy.

Polecamy!